Bir kaç gün önce sanki tüm Türkiye bu anı bekliyormuş gibi herkes e-devlet üzerinde yayınlanan Soyağacı Sorgulama uygulamasına hücum etti. Yayınlandıktan sadece bir kaç saat sonra turkiye.gov.tr adresi çöktüğü gibi, uzun bir süre de erişim sağlanamadı. Bakanlık ise konu hakkında devreye girerek Soyağacı Sorgulama ekranına kota getirdi. Peki şimdi sistem nasıl işleyecek?
“Günlük Kota Koyuyoruz”
İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü konu hakkında araştırmalarını sürdürürken, aşırı yoğunluktan dolayı serverların sıkıntıya girmesi ile birlikte Alt-Üst Soy Sorgulama ekranını geçici olarak durdurduğunu vatandaşlar ile paylaştı. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürü olarak görev yapan Sinan Güner ise konu hakkında açıklama yaparak şunları söyledi;
“Sisteme kota getiriyoruz. Vatandaşlarımız sabretsin. Anne-babaları ile daha çok konuşsunlar.” dedi. Böyle bir açıklamanın nedenini de çok anlamadık ama sistemin iyileştirilmesi için kotanın ne kadar etkili olacağını da düşünüyoruz. Zira vatandaş bir kere aklındaki merakı giderdikten sonra kaç kere giriş yapar artık orası da meçhul.
Bir Kaç Saatte 200 Binin Üstünde Sorgu Yapıldı
Burada ne yazık ki açık konuşmam gerekecek değerli hocalar. Devlet sitelerimizin alt yapıları ne yazık ki çok sağlıklı işlemiyor. Zira çok fazla trafik alan sunucular ve kaynaklar anında kitlenerek o an vatandaş için işkenceye dönüyor. Bu konuda alt yapıların geliştirilmesi için devletimizin çalışmalarını sürdürmesi gerektiğini düşünüyoruz. Zira Bakanlık tarafından yapılan açıklamada Soyağacı Sorgulama ekranına bir kaç saat içerisinde 200 binden fazla sorgu yapıldığı açıklandı.
Şimdi büyük web platformlarını düşündüğümüz zaman bu trafiği yarım saat içerisinde alan pek çok platform var. Ancak gecikme neredeyse sıfıra yakın. Çünkü bir kaç sunucu yerine platformlarını onlarca sunucuya yükleyerek trafiği dağıtmış oluyorlar. Bunun için de yatırım gerektiği için, devlet dairelerinde gerekli sunucu yatırımları ne yazık ki şuanda pek fazla önemsenmiyor. Bu gibi durumlar ÖSYM – E-Devlet – E-Okul ve Sağlık Bakanlığı platformlarında fazlası ile görüyoruz.
Sorgu siteye çok fazla yapıldığı için teknik ekip de uygulamayı sabah 04:00 sularında askıya aldıklarını duyurdu.
Toplam 310 Bin Sorgulama Çıktısı Verildi
HaberTürk Gazetesi’nden Fatmanur Boylu ile görüşen İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürü Sinan Güner, konu hakkında konuşurken vatandaşlar tarafından bu kadar fazla yoğunluk beklemediklerini belirtti. Zira Soyağacı Sorgulama ekranı devreye girdikten bir kaç saat sonra sosyal medyada hızla yayıldığı için, insanlar merak edip ‘benim soyum nereye dayanıyor acaba?’ diyerek sorgu yapmaya başladı.
Siteye uzun saatler erişilemediği için insanlar daha çok merak ve sorgu içerisine kapılarak sitede kalma sürelerini de uzun tutmaya başlamışlardı. Sinan Güner’de konu hakkında “Toplamda 310 bin sorgulama çıktısı verildi. Böyle bir kapasitenin yürütülmesi imkansız” açıklamalarını yaptı. Aslında burada sorgu yapıldığı için Genel Müdür’e hak vermek doğru. Zira bir girdiyi siz içeride sorgulatarak binlerce bilgi arasından bulmaya çalışıyorsunuz. Ama yine ne yazık ki iş sunucu alt yapılarına kadar uzanıyor.
“Vatandaş Neyle Karşılaşacağını Merak Ediyor”
Kapasite tespit çalışmaları bir kaç gün içerisinde bitecek ve Soyağacı Sorgulama ekranı tekrardan aktif olacak. Ancak yine sevinmeyin çünkü getirilen kota sınırlaması devrede olacağı için karşınıza birden ‘Bugün bu kadar‘ uyarısı çıkabilir. Genel Müdür Sinan Güner konu hakkında “Vatandaşlarımıza da hak vermek lazım. Neyle karşılaşacaklarını merak ettikleri için öğrenmek istiyorlar. Biraz daha sabır gerekiyor. Anne ve babaları ile görüşerek onlara sorsunlar. Biz hizmetimizin arkasındayız. Ne zaman açılacağı konusunda şuan için tarih vermek çok zor. Ancak kısa zaman içerisinde açılacak.” dedi.
“Böyle Bir Sistem Zaten Vardı”
Soyağacı Sorgulama olayının daha önceden var olduğunu paylaşan Güner, “Kanunlar el verdiği ölçüde dede, anneanne, torun ve diğer bilgilere ulaşabilmek mümkün. Daha önceden vatandaş yan soylarını öğrenmek için dilekçe veriyordu. Ancak yetkililer tarafından bu bilgilerin verilmesi yasak olduğu için münakaşa çıkıyordu. Biz de bu sorunu çözerek internet üzerinden sorgulanabilir hale getirmek istedik.” diyerek sistemin amacını da özetlemiş oldu.
E-Devlet sistemine bağlı serverların geliştirilmesi gerektiğini ve trafiğin ayrı serverlarda konumlandırılması gerektiğini tekrar vurguluyoruz. Şimdilik kota sisteminin ‘geçici bir çözüm’ olacağını düşündüğümüz gibi, henüz ben de kendim Soyağacı Sorgulama uygulamasından faydalanabilmiş değilim.
