Anakartlar geçmişten günümüze kadar toplamda 30 yılı aşmayacak şekilde hayatımıza girmiştir. Genel anlamda geçmişten gelen anakartlar ile günümüzdeki anakartlar arasında çok fark vardır. Gelişen teknoloji ile birlikte anakartlar normal bir devre kartı olmaktan çıkarak profesyonel her alanda kullanılabilecek teknoloji tasarım ürünü olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Buna nazaran ilk anakart Ocak 1983 yılında IBM bilgisayarları içerisine dahil edilerek kullanılmaya başlanmıştır. Bu anakart içerisinde 4.8 MHz Intel 8088 işlemci yer alıyordu. Şimdiki anakartlar ile karşılaştırdığımızda ise aradaki fark teknolojinin en temel evrimi olarak nitelendirilebilir.
ANAKART NEDİR ? ANAKARTLAR NASIL ÇALIŞIR ?
Temel anlamı ile birlikte bir bilgisayarın çalışabilmesi ve komutları sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmesi için pek çok parçayı üzerinde bulunduran elektronik cihazdır. Anakart üzerinde yer alan parçaların bu alanda birbirleri ile kesintisiz iletişim halinde olması gerekmektedir. Geçmişten günümüze kadar anakartların üzerinde yer alan iletişim yollarına da “Chipset” denilmektedir.
Günümüzde halan profesyonel anlamda anakart üreten birçok firma bulunmaktadır. Bu firmaları aşağıdaki listede görebilirsiniz.
* Intel
* Asus
* MSI
* Gigabyte
ANAKARTLARIN YAPISI VE GÖREVLERİ NELERDİR ?
Anakartların asıl çalışma prensipleri içerisindeki en önemli özellikleri fiberglas malzemelerden üretilerek elektriği geçirmeyen bir yapıya sahip olmalarıdır. Bu malzemelerin yanı sıra anakartların üzerine detaylı bir şekilde yakından göz atacak olursanız bakır iletişim yollarını görebilirsiniz. Bu görünen karmaşık yapılar, bilgisayar komutlarını teker teker işleme almalarını sağlamaktadırlar. Genel olarak karmaşık görünen bu yapının temel çalışma prensibi aslında çok basit şekilde ilerlemektedir.
Piyasada binlerce çeşit anakart bulunmaktadır. Bu anakartların standart modellerinde aşağıdaki tüm donanımların olması zorunludur;
* İşlemci
* Chipset ( Yonga )
* RAM
* BIOS
* PCI Slot
* AGP Slot
* Ekran Kartı
* Ses Kartı
* Ethernet Kartı
* PS/2 Slotları
HABERLEŞME SETİ ( CHIPSET ) NEDİR ?
Az önce yukarıda bahsetmiş olduğum gibi Chipsetler bilgisayarların en önemli özellikleri arasında yer almaktadırlar. Chipsetler olmaz ise bilgisayarınızın üzerinde gerçekleştirmiş olduğunuz komutları yerine getiremez, karşılık bulamazsınız. Bu Chipsetler üzerindeki haberleşme işlemi ne kadar teknolojik ve ne kadar hızlı gerçekleştirilir ise bilgisayarınızın size dönüş performansı da aynı oranda artış göstermektedir.
Günümüzde anakartlar için Chipset üreten birçok firma bulunmaktadır. En popüler üretici firmalar ise aşağıdaki gibidir;
* Intel
* Silicon Integrated Systems
* VIA
* Acer Labs
ANAKART VERİ YOLLARI NELERDİR ?
Veri Yolu ( Bus ) olarak nitelendirilen bu sistemler, Anakart üzerinde yer alan bileşenler arası yolu bulan ve haberleşmeden sorumlu köprülerdir. Yani yukarıda bahsetmiş olduğum Chipsetlerin doğru yolu bulabilmesi için aracılık ( köprü görevi ) gören önemli bir bileşendir. Chipsetler günümüzde sadece bilgisayarlar ve dizüstlerinde yer almadığı gibi, tabletler, telefonlar, oyun konsolları ve daha birçok cihazda görülebilmektedir.
Siz klavyeden bir tuşa bastığınızda bu tuşun karşılığını bulabilmek için anakarta gelen istek ilk önce veri yolundan geçer, ardından chipset üzerinde ilerler. Bu ilerleme sonucunda basmış olduğumuz tuşun karşılığını bulana kadar ilerlemeye devam eder. Karşılık bulunduğu anda ise “yeşil ışık” misali onay alarak ekrana sonucu yansıtır. Tabii ki biz bu işlemi üç satır gibi uzun bir solukta anlattık. Ancak bu işlem mikro saniye ve mili saniyelerde gerçekleştiği için, siz nefes alıp verene kadar çoktan işlem tamamlanmış olmaktadır.
Ayrıca bilgisayara verilen komutun değeri 16 bit ise sadece 16 bit veri yolu kullanılarak hareket edilir. Yani 32 bitlik bir veri 16 bitlik portlar üzerine yüklenmez. Günümüz anakartlarında ise PCI, AGP, PCI EXPRESS VE ISA veri yolları kullanılmaktadır.
