Milyonların hala çok sevdiği ve üstüne pek alternatif tanımadığı oyun platformu Steam kendini güncellemeye devam ederken, bir yandan da zaman hızla akıp gidiyor. Belki de siz Steam uygulamalarını ve oyunlarını kullanalı on yıl oldu ama farkında değiliz. Peki çok sevilen oyun platformu Steam 16 yılda nasıl evrim geçirdi?
Saatleri Geri Alarak Başlayalım
Yıl: 2003
12 Eylül 2003 tarihinde Steam ilk yayın hayatına başladı ve geliştirilen tasarımı canlıya alındı. O zamanlar Valve’nin Counter-Strike gibi oyunlar için yama işlemlerini kontrol ediyor, hile yapan oyuncuların içeriğe erişimlerini kısıtlamak için ufak bir ekip manuel müdahalelerde bulunuyordu.
Ayrıca o zamanda ABD’de bir çok oyuncu Steam’ı PC oyunlarına tehdit olarak görüyordu. İnternet çok fazla yaygınlaşmadığı için, Amerikan hanelerinin sadece %20’sinde geniş bantlı internet erişimi bulunuyordu. İlk başta firmayı ayakta tutmak kolay olmadı tabii ki. Zira internet olmayan bir dünyada, siz internet ile erişim desteği vermeye çalışıyorsunuz. Üstelik daha adam akıllı oyunlar bile yok.
Sonra arayüzde bağlantı sorunları, patlamalar ve yavaş indirme hızları meydana gelmeye başladı. Oyuncuların aldığı ilk tat gerçekten çok ekşiydi. Hatta pek çok forumda Steam’ın kötü olduğu ve tutmayacağı konusunda paylaşımlar yapılmıştı. Aşağıdaki görsellerde de 2003 tasarımına ait detayları görebiliyorsunuz.
Yıl: 2004
Steam’ı Steam yapan hiç şüphesiz Valve’dir. Çünkü Half-Life 2’nin piyasaya sürülmesi tartışmasız en büyük neden. Bu sebeple milyonlarca oyuncuya sahip olan Half-Life bir dönemin uzun süreli furyasını oluşturmuştu. Valve burada Steam’a büyük bir kıyak geçerek, Half-Life’ı oynamak isteyenlerin Steam’a kayıt olmalarını zorunlu tutuyordu.
Tabii ki Steam boş bir site değil o zamanlar. Kurucuları ve ortaklar paralı insanlar. “Hadi kalkalım bir site açalım” demediler. Half-Life 2’yi Steam’da oynatabilmek için ekip 7 ay boyunca görüşmelerde bulundu. Sonrasında iş tatlıya bağlanarak, Steam’ın patlaması sağlandı.
Yıl: 2005
Darwinia ve Ragdoll Kung Fu oyunlar Half-Life serisinden sonra en çok tutan oyunlar oldu. Steam burada da ön plana çıkarak hemen oyunları kendi bünyesine almayı başardı. Ardından platformun sunucu geliştirmesi yapması gerekti. 3 gün boyunca sunucu eklemesi yapılarak oyunlara erişim kısıtlanmıştı. Fakat Steam içten içe büyümeye devam ediyordu.
Büyük oyunları cephesine aldıktan sonra platform artık bir indirici ve yükleyici haline dönüşmüştü. Bu da yeni bir mağaza açmanın en büyük işaretlerinden birisiydi.
Yıl: 2006
Steam artık büyüyor ve ekibe yeni yetenekli çalışanlar alınıyordu. 4 kişi başlayan ana ekip, 2006 yılında 11’e çıktı. Peki bu kadar yeni çalışan ne yapıyordu? Tabii ki yeni Steam arayüzü için şekillendirmelere çoktan başlamışlardı. O zaman ki yeni dijital satış konsepti doğmaya yakınken, kataloglarda ücretsiz demolar ve HD videolar eklenmeye başlanmıştı.
Başta ABD olmak üzere pek çok teknoloji dergisi Steam’dan bahsetmeye başladı. Beleş reklama kim hayır der ki?
Yıl: 2007
Daha kullanışlı bir arayüz ve tasarıma hoş geldiniz. Steam bu yıllarda geçen sene aldığı ekibin meyvelerini toplamaya başladı. En çok satanlar, yeni çıkanlar ve mağazayı daha kullanışlı hale getiren yeni filtreler eklendi. Artık kullanıcılar aradıkları şeyi tek tek gezmeden, filtreleme yaparak bulabiliyorlardı.
Ayrıca topluluk forumları sekmesi eklenmiş, Steam kullanıcı tabanına kayıt olan kişiler burada oyunlar hakkında fikirlerini yazmaya başlamışlardı.
Yıl: 2008
Uygun bir arama işlevi daha da geniş arayüze kavuştu. Metakritik derecelendirmelerin entegrasyonu sancılı da olsa artık çalışıyordu. Oyun türlerine göre göz atma seçenekleri, yeni çıkanlara daha fazla odaklanabileceğiniz detaylar ve Spotlight özelliği duyurulmuştu.
Ekip yerinde duracak değil tabii ki. O yıllarda ABD’de en iyi yazılımcıları bulabilmek için Steam iş ilanları da verdi. Maaşlar dolgun ve ortam sıkı çalışmaya müsait. Yazılım cephesindeki mühendisler çatır çutur geliştirmeye devam ederken, bir de o ne? Steam Cloud uygulaması duyuruldu. Aynı anda birden fazla bilgisayarda oyun oynayabilmeyi kolaylaştıran bu gelişme, otomatik senkronizasyon ve yapılandırma ayarlarını da içeriyordu.
Yıl: 2009
“5 dolar ve 10 doların altındaki oyunlar” kategorisi eklendi. Aynı zamanda Steam online olarak düzenli satın alımların başladığını duyurdu. Bu da muhtemel olarak ucuz oyunların sürekli devam edeceğini ve gelecekte de var olması için önemli temellerin atıldığının göstergesiydi.
Ayrıca çok tutan Dragon Age Origins oyunu da satışa çıkmış ve Steam’ın elindeki güç ile satışlar artmaya devam etmişti.
Yıl: 2010
Yıllar hızlı bir şekilde geçerken, Steam yerinde saymıyor ve yeni arayüz tasarımını duyuruyor. O hep gözümüzün alıştığı siyah arka plan tasarımı ve Call of Duty: Black Ops efsanesi bu yıllarda oyun severler ile buluştu. Kim bilebilirdi ki uzun süre siyaha alışacağımızı?
Ayrıca bu yıllarda indirimler artık % olarak sunulmaya başlandı. Bu da oyun severlere “%20 indirim” furyası altında daha fazla satış yaptırmayı amaçlıyordu. Başarılı da oldular. Steam istatistikleri ve ziyaretçi grafikleri 7 yıl içerisinde o kadar hızlı büyüdü ki, Mac oyunlarının Steam’a eklenmiş olması, firmanın sadece Windows ile PC pazarında kalmayacağını ve ötesine geçeceğinin ilk adımlarını doğrulamıştı.
Yıl: 2011
Steam artık 1000’den fazla kütüphaneye sahip kocaman bir oyun platformu haline geldi. Kolay olmadı değil mi? Siyah tasarım bu sene de devam ederken, keşifleri kolaylaştırmak adına “çok daha fazla oyun” bilmecesi kafaları karıştırıyordu. Firma çözümü hemen Widget oluşturmada buldu.
Artık oyunlar kategori kategori listelenmeye başlamış, sayfalama yöntemi ile de farklı oyunları keşfetmek isteyenlere fırsat sunuyordu. Steam pazarlama çalışanları da ellerinde oluşan bu büyük datayı oyun geliştiricilerine sunmaya başladı. Yeni oyun yapan ve iddialı olan firmaların yakasına yapışan Steam, “gelin sizin oyunlarınızı anasayfada ön planda listeleyelim” diyerek gelirlerini katlamaya devam etti.
Tabii ki bu yıllarda hesaplarda sahtekarlıklar da artmaya başladı. Bunun farkına varan Valve, hemen e-posta yolu ile Steam mobil uygulamasını devreye aldı. İki adımlı giriş koruması sağlayan Steam Guard, o günden bugüne kadar hala aktif olarak kullanılıyor.
Yıl: 2012
DLC’lere merhaba deyin. Oyun geliştiricileri artık Steam’la partner olarak çalışmaya başladılar. Böylece DLC muhabbeti devreye girdi. Bir oyunu normal olarak satın alırken, bir de geliştirilmiş ek sürümlerine biraz daha para ödemenizin yolu açıldı. Buna da DLC adı verildi.
Aynı zamanda Steam Greenlight muhabbeti de bu yıllarda aktif edildi. Oyun geliştiren firmalar ilk önce Steam’dan yeşil ışık almaları gerekiyordu. Bu sayede oyuncuların daha da güvenini kazanan Steam, gelecek oyunları ilk oyuncuların fikirlerini almak için onlara soruyordu. Yeşil ışık alamayan oyunlar “başarısız” sayılarak geri çevriliyordu.
Yıl: 2013
SteamOS artık Linux desteği ile karşımızda. Ayrıca Steam’ın MAC gezinti çubuğundaki yerini aldı. Firmanın ne kadar büyüdüğünü fark edebiliyor musunuz? Ek olarak 2013 yılında büyük resim modu da eklendi. Yani bir oyunu satın almadan önce resimlerini büyüterek detaylı olarak grafiklerine bakabilmenin yolu açılmıştı.
Günümüzdeki hala aktif olarak kullandığımız Steam kütüphane paylaşımı da yine bu yılda aktif oldu. Böylece kendi kütüphanenizdeki bir oyunu, arkadaşınız ile paylaşarak sizin hesabınıza giriş yapmadan oynamasına imkan sağlıyordu. Tabii ki tek bilgisayara kadar.
Aşağıdaki görselde zaten BIG Picture sekmesini görebiliyorsunuz.
Yıl: 2014
Son güncellenen Widget arayüzü değiştirmeden, oyunlarda ürün olarak hizmet sunmaya devam ediyor. Linux, SteamOs’a olumlu yanıt verdiğinden dolayı, Linux’ta da arama çubuğunda Steam’ı görür olduk.
Özellik olarak Broadcasting ve Steam kullanıcılarının arkadaşlarını anlık izlemelerini sağlayan yeni özellikler de eklenmiş oldu. Gençlerin pek sevmediği Family View’de ebeveynlerin çocukları için erişebileceği içeriği sınırlandırmaya yarayan özellik olarak geldi.
Yıl: 2014 – 2016
2014 yılının sonuna geldiğimizde bugün bildiğimiz tasarımı ile tanınan Steam artık oturmuştu. Kişiselleştirilmiş öneriler, keşifler, popüler topluluklar, inceleme yorumları ön sayfayı süslemeye başladı. 2015 yılında ise Steam Controller, Steam Link ve Steam Machines devreye girdi. Bunun için bir donanım bölümü eklenirken, 2016 yılına girdik ve Oculus Rift ile HTC Vive için VR kategorisi tanıtıldı.
VR kategoris tuttu mu? Hayır. Fakat bu tutmayacağı anlamına gelmiyor. Zira dünya şuanda VR’lara pek alışamadı. Hem oyunlar çok az hem de çok pahalı. Yurt dışına pahalı gelen bu fantastik ürünlerin Türkiye fiyatlarına isterseniz hiç girmeyelim.
Yıl: 2017 – 2018 ve 2019
Steam Greenlight’a elveda dedik. Onun yerine Steam Direct getirildi. Bu da herkesin mağazaya oyun göndermesine izin veriyor. Topluluk onayı gerektirmeden, Steam moderatörleri tarafından onay alıyorsunuz ve yayına giriyorsunuz. Bu da oyun geliştiricileri için önemli olarak tarihe yazılmış oldu.
Ardından Steam politika değişikliğine giderek, yetişkin içerikli oyunların da eklenmesine imkan tanındı. Bu sayede 18 yaş üzeri bir bölüm açılarak, yaşı küçük olan kişilerin buraya girişleri engellenmeye çalışıldı. Fakat 13 yaşındaki bir kullanıcı buralara çok kolay giriş yapabiliyor. Steam size “yaşınız kaç lütfen girin” dediğinde, siz 20 yapınca hop içeridesiniz.
Steam elindeki potansiyelin farkında olduğu için, yayın platformu Twitch’i hedef aldı. Ardından Steam.tv’yi canlı olarak aktif etti. Bu arada Steam Machine başarısız oldu. Ancak Valve Linux’tan vazgeçmedi. Yavaş ilerlemesine rağmen Steam’ın büyüyen bir video platformu var. Bu başlangıçta biraz tartışmalı olsa da, mağazanın parçası haline geldi.
Günümüzde ise Steam 2019 tasarımını canlıya almaya çok yakın. Geçtiğimiz haftalarda yeni tasarımdan detayları sizlerle paylaşmıştık. Bu koca serüvende, bakalım bizleri daha neler bekleyecek.
