Intel Core i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K İncelemesi

İşlemci pazarında artık yeni bir savaş var. Bir yanda yeni nesil AMD Ryzen 7000 serisi, diğer yanda ise 13. nesil Intel Raptor Lake serisi. Daha önce bu iki devin savaşında ilk perdeyi açmış ve Ryzen 7000 serisi için incelememizi yayınlamıştık. Şimdi sıra geldi cephenin diğer tarafına, yani Intel i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K modellerine.

Intel’in AMD’ye karşı cevabı yeterli mi? i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K incelememizle bu soruya yanıt arayacağız.

Intel i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K İncelemesi – Neler Yeni?

Tek tek işlemcilerden ve teknik özelliklerinden söz edeceğiz. Fakat genel anlamda 13. nesil Intel işlemcilerde nelerin değiştiğini merak edenler de olacaktır. Bu yüzden önce 13. nesil ile yapılan revizelere bakalım istiyorum.

Soket Değişti mi? Mimari Konusunda Değişim Var mı?

Aslında bakarsanız 13. nesil işlemciler, ara dönem yükseltme işlemcileri olarak tanımlanabilir. 12. nesil işlemciler yakın zamanda piyasaya çıktı ve LGA-1700 soket yapısını gördük.

Intel, soket yapısı ve mimari yakın zamanda değiştiği için mimari ve soket yapısında bir değişim yapmadı. Zaten bu yüzden ara dönem yükseltme ifadesini kullandım. 13. nesil işlemciler, aynı platform ve mimari kullanılarak, daha yüksek performans sunulması için tasarlanmış olan işlemciler.

Özellikle soket yapısının değişmemesi ise kullanıcılara yarayan bir durum diyebiliriz. Zira birçok ekstra masraftan kurtulmuş oluyoruz.

Mimari Konusunda Nasıl Bir Revize Var?

Yeni nesil yine 10 nm sürecine dayanan Intel 7 mimarisi üzerinden yükseliyor. Ama dediğimiz gibi mimaride bazı önemli revizeler var. Genel yapı olarak yine aynı mimariyi görüyoruz. Bir tarafta performans odaklı olarak gelen P çekirdekleri, diğer tarafta ise verimlilik odaklı olarak gelen E çekirdekleri. Değişimleri ise aşağıda listeleyelim.

• Yapılan optimizasyonlarla beraber özellikle P çekirdeklerinin daha yüksek saat hızlarına ulaşması sağlanmış.
• P çekirdekleri, yeni yapı Raptor Cove’a dayanıyor. Buna karşın E çekirdeklerinin mimarisinde ise herhangi bir değişiklik yok. Yine Gracemont çekirdekleri görüyoruz.
• Çoklu çekirdek performansını arttırmak ve iş yüklerinde daha iyi bir deneyim sunmak adına E çekirdeklerinin sayısı arttırılmış.
• Hem L3 önbelleği hem de L2 önbelleği daha büyük.
• Saat hızlarında ciddi bir artış yakalanmış.

Tüm bu değişikliklerle beraber 13. nesil Intel işlemciler, eski nesle göre her koşulda daha iyi performans sunmayı vaat eden işlemciler. Daha fazla sayıda E çekirdeği, daha iyi P çekirdekleri ve daha yüksek önbellek miktarıyla beraber performans konusunda ciddi bir sıçrama yakalanmış.

Dikkat edin, bu artış mimari yapısı değişmeden sadece revize edilerek yakalanan bir artış. Performans testlerinde ve oyun testlerinde de durumu göreceğiz.

Diğer Değişiklikler Neler?

Çekirdeklerdeki ve mimari yapısındaki revizelere ekleyeceğimiz yenilikler var. Geliştirmeler yukarıda saydıklarımızla sınırlı değil. Diğer yenilikleri de bu kısımda listeleyelim.

• Son seri, 13. nesil Intel işlemciler hem DDR4 desteği sunmaya hem de DDR5 desteği sunmaya devam ediyor. Fakat Alder Lake serisinde DDR5-4800 MHz desteği varken, Raptor Lake modellerinde DDR5-5600 MHz desteği karşımıza çıkıyor.
• Intel Thread Director kısmında düzenlemeler yapılmış. Aslında Alder Lake serisinde de bu birim vardı. Hibrit mimarinin gerektirdiği bir teknoloji. Söz konusu teknolojide, işletim sistemi duruma göre hangi çekirdeklerin kullanılması gerektiğine karar veriyor. Verimlilik ve performans çekirdekleri arasında güzel bir uyum sağlanıyor. Yeni nesille beraber Thread Director için de düzenleme yapılmış. Artık daha iyi performans gösteriyor.
• XMP 3.0 için yeni optimizasyonlar ve eklenen yeni profiller var.
• Overclock konusunda da bazı yenilikler yapıldı. Extreme Tuning Utility için gelen güncellemelerle beraber hem E çekirdekleri hem de P çekirdekleri üzerinde daha hassas ayarlamalar yapılabilecek. Ayrıca Speed Optimizer aracı sayesinde, hız aşırtmanın çok daha kolay kontrol edilmesi de sağlanacak.

Intel i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K işlemci modelleri için en genel anlamda yeniliklerin bunlar olduğunu söyleyebiliriz. Her ne kadar mimaride ya da soket yapısında nesil değişmemiş olsa da yukarıda yer verdiğimiz tüm revizelerin, performans üzerinde önemli bir etkisi var.

Bunu oyun ve performans testlerinde daha net bir şekilde anlayacağız. Oyun ve performans testlerinden önce, yeni işlemci ailesi için kağıt üzerindeki teknik bilgileri de hatırlayalım.

Intel i9-13900K İşlemci Modeli

Yeni işlemci ailesinin amiral gemisi modeli 13900K. Seride özellikle çekirdek sayılarında ciddi bir artış durumu var. İşlemci 24 çekirdekli. P çekirdeklerinin sayısı 8 ancak E çekirdeklerinde sayı 16 adede kadar çıkıyor. 24 çekirdekli işlemcimizde toplam 32 iş parçacığı bulunduğunu da görüyoruz.

Önbellek kısmında da ciddi bir sıçrama söz konusu. 36 MB Intel Smart önbellek (L3) dışında, 32 MB L2 önbelleğe de yer verilmiş.

İş, çekirdeklerin saat hızına geldiği zaman ise 5.80 GHz seviyelerine kadar bir çıkış söz konusu. Zaten yenilikler kısmında da söylediğimiz gibi sıçrama var. Burada TDP değeri de çok önemli. i9-13900K, temelde 125W TDP değerine sahip. Fakat maksimum TDP değeri değerlendirildiği zaman 253W değerlerine çıkıldığını görüyoruz. Sıcaklık testlerinde bir daha konuşalım. 🙂

Teknik Özellik Detayı

• Intel Thermal Velocity Boost Frekans: 5.80 GHz
• P çekirdek Maksimum Frekans: 5.40 GHz
• E çekirdek Maksimum Frekans: 4.30 GHz
• P çekirdek Temel Frekans: 3.0 GHz
• E çekirdek Temel Frekans: 2.20 GHz
• P Çekirdek Adedi: 8
• E Çekirdek Adedi: 16
• İş Parçacık Sayısı: 32
• L2 Cache: 32 MB
• Intel Smart Cache: 36 MB
• Temel TDP: 125W
• Maksimum TDP: 253W
• Bellek: DDR4-3200 MHz ve DDR5-5600 MHz
• Dahili Grafik Birimi: Intel UHD

Hiç zaman kaybetmeden bir diğer modelimiz için de teknik özellikleri paylaşalım.

Intel i7-13700K İşlemci Modeli  

Evet 13900K modeli kadar iddialı değil ama yine gücüyle dikkat çeken bir başka işlemci. Çekirdek sayısında ciddi bir düşüş var. 13900K modeline göre, E verimlilik çekirdekleri yarı yarıya daha az.

8 adet E verimlilik çekirdeğine karşın, 8 adet P performans çekirdeğiyle beraber geliyor. Burada iş parçacığı sayısının ise 24 adet ile karşımıza çıktığını da ekleyelim.

Önbellek miktarındaki artış, doğrudan i7-13700K işlemci modelinde de kendisini göstermekte. 30 MB Intel Smart önbellek dışında, 24 MB L2 önbellek kullanılmakta.

TDP değerleri ilginç bir şekilde değişmemiş. Çekirdek sayısı konusunda daha düşük olsa da 13700K modelinde de 125W temel TDP değeri ve 253W maksimum TDP değeri var.

Teknik Özellik Detayı

• Intel Turbo Boost Frekans: 5.40 GHz
• P çekirdek Maksimum Frekans: 5.30 GHz
• E çekirdek Maksimum Frekans: 4.20 GHz
• P çekirdek Temel Frekans: 3.40 GHz
• E çekirdek Temel Frekans: 2.50 GHz
• P Çekirdek Adedi: 8
• E Çekirdek Adedi: 8
• İş Parçacık Sayısı: 24
• L2 Cache: 24 MB
• Intel Smart Cache: 30 MB
• Temel TDP: 125W
• Maksimum TDP: 253W
• Bellek: DDR4-3200 MHz ve DDR5-5600 MHz
• Dahili Grafik Birimi: Intel UHD

Intel i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K üçlüsünün son üyesine de el atalım. Çekirdek sayıları bir tık daha düşecek ama yine 13. neslin yüksek saat hızlarını göreceğiz.

Intel i5-13600K İşlemci Modeli

Ailenin küçük eniştesi konumunda olan 13600K, toplamda 14 adet çekirdeğe sahip. Bu kez verimlilik çekirdekleri değil de performans çekirdeklerinde bir düşüş söz konusu. Verimlilik çekirdekleri bir üst modelde olduğu gibi 8 adet olarak karşımıza çıkıyor.

Performans çekirdeklerinde ise sayı değişiyor ve 6 adet performans çekirdeği görüyoruz. İş parçacığı sayısı da 20 olarak belirlenmiş.

Avantajı ne derseniz önbellek kısmında yaşanan sıçrama yine karşımızda. 24 MB Intel Smart önbellek miktarıyla beraber, 20 MB L2 önbellek var. Ayrıca saat hızlarında da yine 5 GHz üzerinde değerlere yer verilmiş.

Teknik Özellikler Detay 

• Turbo Frekans: 5.10 GHz
• P çekirdek Maksimum Frekans: 5.10 GHz
• E çekirdek Maksimum Frekans: 3.90 GHz
• P çekirdek Temel Frekans: 3.50 GHz
• E çekirdek Temel Frekans: 2.60 GHz
• P Çekirdek Adedi: 6
• E Çekirdek Adedi: 8
• İş Parçacık Sayısı: 14
• L2 Cache: 20 MB
• Intel Smart Cache: 24 MB
• Temel TDP: 125W
• Maksimum TDP: 181W
• Bellek: DDR4-3200 MHz ve DDR5-5600 MHz
• Dahili Grafik Birimi: Intel UHD

Evet işlemcilerimizin özelliklerini de paylaştık. Artık yavaştan test sistemine bakalım ve sonrasında da test sonuçlarımıza geçelim.

Intel i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K İncelemesi Test Sistemi

• İşlemciler: i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K işlemciler
• Anakart: ASUS ROG Z790 Maximus Hero
• Ekran kartı: ASUS TUF RTX 4090
• RAM: HyperX (2×16) 32GB 6600MHz
• Depolama: 1TB Gen4 M.2 + 10TB HDD
• Sıvı soğutma: ASUS ROG Strix LC360
• PSU: ASUS ROG Thor 1000W 80+ Platinum

Şimdi büyük bir parantez açacağız. Anakart konusunda değişikliği görmüşsünüzdür. Z790 serisi anakartlar karşımıza çıktı. Test sisteminde de yer verdiğimiz anakart ASUS ROG Z790 Maximus Hero. Gelin anakartımıza ve Z790 ile yapılan değişikliklere de hızlıca bakalım.

Z790 Serisinde Neler Değişiyor?

Son seri 13. nesil Intel işlemcilerle beraber, 700 serisi yonga setini görüyoruz. Çok büyük bir değişim var mı derseniz, RAM kısmında ve yonga seti hattında değişim var derim.

Yeni seri yine Z690 modellerinde olduğu gibi hem DDR5 hem de DDR4 destekli. Fakat bu kez DDR5-5600 MHz desteği var. Yonga setinde, PCIe 4.0 hatlarında da sayı artıyor. 20 PCIe 4.0 ve 8 PCIe 3.0 şeridi var.

Bir başka değişim ise USB 3.2 Gen2x2 bağlantı noktasında. Z790 ile beraber ek bir USB Gen 3.2 Gen 2×2 bağlantısı kullanılabiliyor. Yani sayı 5 adede çıkıyor.

Bunlar dışında soket yapısı aynı. Soket yapısı aynı olduğu için zaten 12. nesil için de desteği var. En büyük avantajı da soğutucular için değişime gerek bırakmayacak olması. Unutmadan yeni anakartla beraber Intel Optane bellek desteğinin son bulduğunu da belirtmek isterim.

ASUS ROG Z790 Maximus Hero Özellikleri Neler?

Geldik test sisteminde yer verdiğimiz anakart modeline. Üst segment anakart modellerinden biri olan ROG Z790 Maximus Hero, alışkın olduğumuz tasarım yapısını da beraberinde getiriyor.

Köşe kısmında Aura Sync destekli olan Polymo aydınlatma, anakartın tasarımı için karakteristik yapıyı ortaya koyuyor.

Güç Mimari Yapısı

Yeni anakartta, 13. nesil Intel işlemciler için gerekli olan gücü en iyi şekilde sağlamak adına 20 + 1, 90 amper VRM görüyoruz.

Ayrıca burada her güç aşamasına eşlik eden 45 amperlik MicroFine alaşımlı bobinler kullanıldığını da eklemiş olalım.

Soğutma Çözümleri

ASUS ROG Z790 Maximus Hero anakart üzerinde, diğer Hero modellerinde olduğu gibi pasif soğutma blokları bulunuyor.

Bir kere ilk etapta geniş VRM ısı bloğundan söz etmek lazım. Bobin ve MOSFET’ler üzerine yerleştirilen VRM ısı bloğu, geniş yüzey alanı ve gömülü ısı borusu ile ısınma sorununu büyük bir oranda ortadan kaldırıyor.

Bunun dışında M.2 slotları için de yine soğutucu plakalar kullanıldığının altını çizelim.

RAM Desteği

ASUS ROG Z790 Maximus Hero için RAM desteğini ayrı bir noktada değerlendirmek lazım. Zira yeni Hero bu konuda sınırları zorluyor. 128 GB’a kadar DDR5 RAM takılabilen anakart, hız aşırtma ile 7800 MHz RAM hızlarına çıkabiliyor. 13. nesil işlemcilerin de sınırlarını aşan bir hızdan söz ediyoruz.

ASUS ROG Z790 Maximus Hero Diğer Tüm Özellikler

• Soket Yapısı: LGA 1700
• Chipset: Z790
• PCIe 5.0 : 2 X PCI Express 5.0 x16
• Uyumlu İşlemci: 12. nesil ve 13. nesil
• RAM Desteği: 4 slot çift kanal 128 GB DDR5
• RAM Frekans Hızı: 7800 MHz’a kadar
• Depolama: 5 adet M.2 ve 6 adet SATA 6 GB/sn
• USB: 11 adet USB 3.2, 2 adet USB 3.2 Type C, 2 adet USB 2.0
• Ses: Realtek ALC4082
• Ses Kanalı: 7.1 kanal
• Bluetooth: v5.3
• Kablosuz: Wi-Fi 6E
• Form: ATX

Anakartımızdan da söz ettiğimize göre, artık testlere geçmenin zamanı geldi. Önce bir performans testlerine bakalım. Ardından oyun testlerinden de söz edeceğiz.

Intel i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K  Performans ve Oyun Testleri

Testlerimizde tabii ki rakip AMD modelleri de yer alacak. Özellikle Ryzen 9 7950X işlemcisinin sonuçlarına dikkat etmenizi öneriyorum.

3DMark TimeSpy Extreme Testi

CPU skoru açısından değerlendirdiğimiz zaman, Intel i9-13900K modelinin 13.284 skoruyla liderliği aldığını görüyoruz. Onu takip eden işlemci ise Ryzen 9 7950X serisi. Ryzen modelinin skoru ise 12.988 olarak karşımıza çıkıyor. Diğer Intel modelleri ise biraz daha aşağıda kalıyor.

• i7-13700K: 10.299 skor
• i5-13600K: 8.051 skor

Blender BMW Render Testimiz

Render testinde işler biraz olsun tersine döndü. Bu kez AMD’nin yeni işlemci modeli az bir fark ile önde. Süreleri hemen aşağı listeleyelim.

• AMD Ryzen 9 7950X: 1 dakika 1 saniye
• Intel i9-13900K: 1 dakika 4 saniye
• Intel i7-13700K: 2 dakika 7 saniye
• Intel i5-13600K: 2 dakika 34 saniye

Blender Pavillion Render Testi

İşleri biraz daha karmaşık hale getirelim ve işlemcileri zorlayalım dedik. Daha kapsamlı Blender render testinde, yine AMD modelinin üstünlüğü öne çıkıyor. Aradaki fark çok az ama yine de burada lider AMD.

• AMD Ryzen 9 7950X: 2 saat 36 dakika
• Intel i9-13900K: 2 saat 51 dakika
• Intel i7-13700K: 3 saat 38 dakika
• Intel i5-13600K: 4 saat 44 dakika

Cinebench R20 Tek Çekirdek Testleri

Tek çekirdek performansında Intel bir kez daha farkını gösteriyor. Intel’in yeni neslinde iki model, AMD’nin 7950X serisini geride bırakıyor. İlk 4 için alınan skorları aşağı listeliyorum.

• Intel i9-13900K: 872
• Intel i7-13700K: 814
• AMD Ryzen 9 7950X: 812
• Intel i5-13600K: 768

Cinebench R20 Çoklu Çekirdek Testleri

Çoklu çekirdeğe geçtiğimiz zaman, bu kez AMD bir atak yapıyor. Liderliği ele alan model 7950X işlemcisi oluyor. Ayrıca Ryzen 9 5950X serisinin atağını da unutmamak lazım. İlk 4 şöyle:

• Ryzen 9 7950X: 14.810
• Intel i9-13900K: 14.619
• Intel i7-13700K: 11.720
• AMD Ryzen 9 5950X: 10.429

Cinebench R23 Tek Çekirdek Testleri

İş tek çekirdek olduğu zaman, yine Intel bayrağı eline alıyor. Bu test sonrasında da liderlin Intel i9-13900K olduğunu görüyoruz. Ama tabii ki yine aradaki fark bir uçurum değil.

• Intel i9-13900K: 2.269
• Intel i7-13700K: 2.124
• AMD Ryzen 9 7950X: 2.080
• Intel i5-13600K: 2.005

Cinebench R23 Çoklu Çekirdek Testleri

Çoklu çekirdek testinde listeler salladı desek yeridir. Tüm modeller için elde edilen skorları gördüğümüz zaman, işlemci dünyasında yeni dönemin başladığını anlıyoruz. Lider Intel i9-13900K modeli olsa da AMD ile aradaki farklar çok düşük seviyede.

• Intel i9-13900K: 38.161
• AMD Ryzen 9 7950X: 37.848
• Intel i7-13700K: 30.491
• AMD Ryzen 9 5950X: 28.896

Intel i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K incelemesinde performans testlerimizi tamamladık. Oyun testleri sonuçlarına geçmeden önce, OCCT testimize de bir bakalım.

OCCT Testinde Sonuçlar

Bilmeyenler için OCCT testini de açıklayalım. OCCT testi, işlemcileri tam yük altında çalıştırıyor ve işlemcilerin ısı değerlerini görmemizi sağlıyor. Yeni seri için sonuçlara baktığımız zaman, kesinlikle iyi bir soğutucuya ihtiyacımız olacağını anlıyoruz.

Yeni işlemciler daha güçlü modeller ama güç beraberinde yüksek ısıyı da getirmiş durumda. AMD Ryzen 9 7950X modeli için de aynı şeyleri söyleyebiliriz. Anlaşılan bu serileri tercih edecekseniz, bir de soğutucu arayışı içerisine gireceksiniz. Test sonucunda elde edilen maksimum sıcaklık değerlerini de aşağıya ekleyelim.

• Intel i9-13900K: 103 derece
• AMD Ryzen 9 7950X: 98 derece
• Intel i7-13700K: 96 derece
• Intel i9-12900K: 95 derece

Intel i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K Oyun Testleri

A Plague Tale Requiem

Elden Ring

Metro Exodus Enhanced Edition

Apex Legends

Deathloop

Doom Eternal

Far Cry 6

God Of War

Rainbow Six Siege

Spiderman Remastered

Valorant

Son Sözler ve Değerlendirme

Intel i9-13900K, i7-13700K, i5-13600K incelememiz için sona geldik. Net olarak şunu söyleyebiliriz ki Intel yine yapacağını yapmış. Mimari ve soket yapısını değiştirmeden çok daha güçlü işlemciler hazırlamayı başarmış.

AMD ile girilen yarışta da Intel’in avantajı var. Zira yeni nesil Intel işlemciler fiyat konusunda da AMD işlemcilere göre çok daha iyi bir seviyede. Intel i9-13900K, 589 dolar fiyata sahipken Ryzen 9 7950X modeli ise 699 dolar fiyata sahip.

Kafa karıştan tek nokta ise yeni işlemci modellerinin sıcaklık değerleri. Yeni işlemciler çok daha fazla güç tüketiyor ve bu nedenle daha yüksek sıcaklık değerlerine çıkıyor. İyi bir soğutucuya ihtiyaç olacak.

Merak Edebileceğiniz Sorular

Z790 Anakartlarda 12. nesil İşlemci Desteği Var mı?

• Evet var. Soket yapısının değişmemesinden dolayı, yeni anakartlarda 12. nesil işlemcileri de kullanmak mümkün.

Yeni Nesil Intel İşlemcilerde, 12. nesilden Kalan Soğutucumu Kullanabilir miyim?

• Kullanabilirsiniz. Fakat dikkat edeceğiniz konu soğutucunun yeterli olup olmadığı. İncelememizde de söylediğimiz gibi yeni işlemciler daha fazla ısınıyor. İyi bir soğutucuya ihtiyacınız var.

Z690 Anakartta 13. Nesil Intel İşlemci Kullanılabilir mi?

• Yine soket yapısı değişmediği için bu sorunun cevabı da evet. Z690 anakart modellerinde de 13. nesil işlemcileri kullanmak mümkün. Fakat anakartlar için BiOS güncellemesi gerekecektir.

Yeni Nesil Intel İşlemcilerinde DDR4 RAM Kullanılabilir mi?

• Intel bu konuda AMD modellerine göre daha avantajlı. Yeni nesil işlemciler hem daha hızlı DDR5 RAM desteği sunuyor hem de DDR4 desteği devam ediyor. RAM kısmında DDR5-5600 MHz değerine kadar da destek var.