Ajans Cuma günü yaptığı açıklamada, NASA‘nın SpaceX’in 2,9 milyar dolarlık yeni “Ay’a İniş Sözleşmesi” üzerindeki çalışmalarını askıya aldığını, federal bir bekçi kuruluşunun ise ödeme ile ilgili iki protestoya karar verdiğini söyledi. GAO iki protesto hakkında bir karar verene kadar İnsan İniş Sistemini (veya HLS) beklemeye almak, SpaceX’in 2,9 milyar dolarlık ödemenin ilk bölümünü hemen almayacağını ve normalde NASA ile ilk görüşmeleri başlatmayacağı anlamına geliyor. Olay büyük bir sözleşmenin başlangıcında gerçekleşti.
Ajans, uzay endüstrisindeki pek çok kişinin ikiye gitmeyi beklediği yüksek profilli bir sözleşme için yalnızca bir şirkete güvenmeyi seçtiği için, Apollo programından bu yana ajansın ilk insan Ay’a iniş aracını inşa etmek için Elon Musk’ın SpaceX’i NASA tarafından 16 Nisan’da seçildi.
BlueOrigin hiç mutlu değil!
Sonuç olarak, sözleşme için yarışan iki şirket, Blue Origin ve Dynetics, NASA’nın ihale ihtilaflarını karara bağlayan Hükümet Sorumluluk Bürosuna verdiği kararı protesto etti. Blue Origin, ajansın haksız bir şekilde “kale direklerini son dakikada hareket ettirdiğini” ve yalnızca SpaceX’i seçerek NASA’nın hızlı 2024 zaman çizelgesini tehlikeye attığını iddia ediyor.
NASA sözcüsü Monica Witt yaptığı açıklamada, “GAO protestoları uyarınca, NASA, SpaceX’e HLS sözleşmesindeki ilerlemenin GAO bu tedarikle ilgili tüm çözülmemiş davaları çözene kadar askıya alındığını bildirdi” dedi.
SpaceX’in nihayetinde insanları ve kargoları Ay ve Mars’a taşımak için geliştirilmekte olan tamamen yeniden kullanılabilir roket sistemi olan Starship, NASA’nın büyük kargo kapasitesi ve teklif ettiği 2,9 milyar dolarlık teklifiyle – Blue Origin ve Dynetics’ten çok daha ucuza – kazandı.
Starship’in bu noktadaki gelişimi, esas olarak SpaceX’in milyarder kurucusu ve genel müdürü Musk tarafından yönlendirildi. Şirket, Boca Chica, Texas fırlatma tesislerinde kısa ve yüksek irtifa test uçuşlarında birkaç Starship prototipi başlattı. Prototipleri havada altı milden fazla yükseldikten sonra indirmenin zorlu bir mücadele olduğu kanıtlandı – SpaceX’in tüm yüksek irtifa prototip roketleri, iniş aşaması patlamalarında yok edildi.
SpaceX’in özel Starship geliştirmesi büyük olasılıkla devam edecek. Şirketin en son bir Starship prototipi olan SN15 roketinin, bu hafta Federal Havacılık İdaresi’nden lisans onayının alınmasından sonraki birkaç gün içinde piyasaya sürülmesi planlanıyor.
NASA, bir şirket seçmenin, o sırada Kongre’den sağlanan fonlarla verebileceği en iyi karar olduğunu söyledi. Geçtiğimiz yıl Kongre, ajansa iki adet ay gemisi satın almak için talep ettiği 3,3 milyar doların 850 milyon dolarını verdi.
NASA’nın insan uzay uçuşu şefi Kathy Lueders, SpaceX’in ödülünün Ay’a ulaşımı sağlamaya yönelik daha geniş bir programda önemli bir “ilk adım” olduğunu söyledi ve yakın gelecekte yeni sözleşme fırsatlarının açılacağına söz verdi.
